پایگاه اطلاع رسانی صاعقه

ببینید کسانی را که از شما ناتوان‌ترند، مریض‌ترند، شما نسبت به آنها خوبید؛ به آن کسی که کمتر از تو دارد، به او نگاه کن.

حدیث:

فی الکافی، عن الصادق (علیه‌السلام)  قال لحُِمران بن أعین، (برادر بزرگ جناب زراره)، یَا حُمْرَانُ! انْظُرْ إِلَى مَنْ هُوَ دُونَكَ فِی الْمَقْدُرَةِ وَ لَا تَنْظُرْ إِلَى مَنْ هُوَ فَوْقَكَ فِی الْمَقْدُرَةِ فَإِنَّ ذَلِكَ أَقْنَعُ لَكَ بِمَا قُسِمَ لَكَ وَ أَحْرَى أَنْ تَسْتَوْجِبَ الزِّیَادَةَ مِنْ رَبِّكَ عَزَّ وَ جَلَّ[1]

ترجمه:

امام صادق (علیه‌السلام)، اى حمران به كسانى كه پائیین‏‌تر از تو هستند و توانائى آنها از شما كمتر می‌باشد توجه كنید و به بالاتر از خود هرگز توجه نداشته باشید، اگر چنان كنى به آنچه در دست دارى قناعت خواهى كرد. در این صورت شایستگى زیادت از سوی خداوند، پیدا خواهى كرد.

شرح:

این روایت معروفی است،درآن،کم تدبّر می‌شود! بهتراست بگوییم به آن،کم عمل می‌شود! فرمود:ای حمران !به کسی که در امکانات دنیوی پایین ترازتوست،نگاه کن !اگرنگاه مابه کسانی باشدکه ازمابرتر،بالاتر،راحت‌تر،مرفّه‌تروبرخوردارتروسالم‌ترند، اوّلاً :زندگی تلخ خواهدشد؛ثانیاً :انسان تشویق خواهدشدبه این که بر زخارف دنیاییِ خودش بیفزاید.

این یک دستورحکیمانه‌ایاست که تودۀمردم به آن توجه نمی‌کنند!فردنگاه می‌کند،می‌بیندفلان کس این طورخانه‌ای،این طورامکاناتی،این طورخودروئی دارد،دل اوهم به دنبال چنین وضعی است،قناعت به وضعِ خودش ازاوگرفته می‌شود.

این،آفتِ بزرگی است،علاجش همین است که نگاه کنیدبه کسی که پایین‌ترازشماست.اگرمی‌ینیدکسانی درآمدشان چندبرابرِشماست، شمانگاه کنیدبه آن کسی که درآمداوبسیارکمترازشماست؛شما خانه دارید،خودرودارید،وسائل زندگی دارید،به راحتی ازمهمان پذیرائی میکنید،اوچنین امکاناتی ندارد،حتّی توانائی پذیرائی از مهمان نیزبرایش نیست.

عین همین دیدگاه،درموردمسائل جسمی،سلامت وبیماری وجود دارد،تاانسان بیماری جزئی‌ای پیدامی‌کند، اعتراض می‌کند،گاهی ناشکری می‌کند!

ببینیدکسانی راکه ازشما ناتوان‌ترند،مریض‌ترند،شمانسبت به آنهاخوبید؛ به آن کسی که کمتر ازتودارد،به اونگاه کن! اگرجملۀ

دوم راحضرت نمی‌فرمود،شاید ازمفادجملۀاوّلاین معنافهمیده می‌شد،لکن تأکیداً ذکر فرمود برای این که در ذهن منو شما جابگیرد؛ به پایینِ دست خودت نگاه کن،و به بالادستِ خودت نگاه نکن! نظربه بالادست،هوس تورا،حرص تورابیشترمی‌کند،قناعت توراکم می‌کند،تو را وادار به ناشکری و ناسپاسی خدای متعالمی‌کند.اگرنگاه توبه مادونبودنه به مافوق، این،نافع‌تراست برای اینکه به آنچه قسمت توشده است،قانع باشی.

قناعت که کَنزٌلایَفنَی، واقعاًچیزخوبی است، وقتی قناعت کردی،به آن چه داری شکرکردی،خوداین موجب می‌شودکه مستوجب لطف وزیادۀازجانب پروردگارباشید،لإنشکرتم لأزیدنّکم،خودشکر موجب افزایش نعمت الهی است.[2]